ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΠΛΗΜΜΥΡΑΣ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΣΤΡΥΜΟΝΑ

Επικίνδυνη άνοδος της στάθμης στην λίμνη Κερκίνη καταγράφεται τις μέρες αυτές, κοντά στα όρια ασφαλείας, με πιθανό πλέον το σενάριο να κατακλυστούν γεωργικές εκτάσεις, μετά την απόφαση να αυξηθεί η παροχή των υδάτων που εκρέει από τα θυροφράγματα. 

Στην έκτακτη σύσκεψη του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας (ΣΟΠΠ) που συγκλήθηκε στις 29/5/2012, με όλους τους αρμοδίως εμπλεκόμενους φορείς, αποφασίστηκε η άμεση μεταφορά στο δημοτικό διαμέρισμα Αχινού τσουβαλιών άμμου, ώστε να υπάρξει μία προσωρινή ενίσχυση των εκεί αναχωμάτων, σε μία προσπάθεια να μειωθεί ο κίνδυνος πλημμύρας στην περιοχή της τέως λίμνης Αχινού, από την αυξημένη παροχή των υδάτων του Στρυμόνα. 

Οι συνεχείς μετρήσεις τις μέρες αυτές δείχνουν μια αυξητική τάση στη ροή των υδάτων από τη Βουλγαρία, με συνέπεια την σταδιακή αύξηση της στάθμης της λίμνης. Προς εξισορρόπηση της κατάστασης, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος αστοχίας των αναχωμάτων της λίμνης Κερκίνης, γεγονός που θα επέφερε ανυπολόγιστες ζημίες και θα έπληττε και κατοικημένες περιοχές, αυξομειώνεται η εκροή των υδάτων από το φράγμα του Λιθοτόπου, με τρόπο που να μην προκαλείται πλημμύρα στις ευπαθείς περιοχές κατάντη. Πέρα όμως από το όριο ασφαλείας στην στάθμη της λίμνης, θα θεωρηθεί αναγκαίο να ανοίξουν επιπλέον τα θυροφράγματα, ώστε να μειωθεί η στάθμη της λίμνης σε ασφαλή επίπεδα.

Από δημοσιεύματα στο διαδίκτυο προκύπτει ότι στο δημοτικό διαμέρισμα Αχινού οι αγρότες βρίσκονται επί ποδός, όπου με την προτροπή των αρμοδίων αρχών, απομάκρυναν τα ζώα και τα μηχανήματά τους από τις εκτεθειμένες, ευαίσθητες περιοχές, παραπλεύρως του ποταμού Στρυμόνα.

Παρόμοιο γεγονός συνέβη το 1979 στην περιοχή όπου περισσότερα από 20.000 στρέμματα πλημμύρισαν από τα νερά του Στρυμόνα και εκατοντάδες ζώα πνίγηκαν.

ΣΤΡΥΜΟΝΑΣ | ΚΕΡΚΙΝΗ | ΑΞΙΟΣ

Η σειρά «ΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ» παρουσιάζει τα ποτάμια της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. Ο αφηγητής περιγράφει τη λίμνη ΚΕΡΚΙΝΗ και την αξιολογεί ως ένα από τα πιο σημαντικά ελληνικά υδάτινα συστήματα. Μιλάει για τον ΣΤΡΥΜΟΝΑ, τον ΑΞΙΟ, την οικολογική τους σημασία και τα εκατοντάδες είδη πουλιών που ζουν στην περιοχή.

ΠΟΤΑΜΟΣ ΣΤΡΥΜΟΝΑΣ

O Στρυμόνας (βουλ. Струма) είναι ποταμός της Βαλκανικής Χερσονήσουμε συνολικό μήκος 392 χιλιόμετρα, από τα οποία 274 βρίσκονται σε βουλγαρικό έδαφος και 118 σε ελληνικό. Στο ελληνικό έδαφος, ο ποταμός ρέει αποκλειστικά στο έδαφος του νομού Σερρών και μαζί με τονΑγγίτη που είναι ο κυριότερος ελληνικός παραπόταμός του, ανήκουν στην υδρογραφική λεκάνη της ανατολικής Μακεδονίας.

Η λεκάνη απορροής του καλύπτει έκταση 17.300 km2, από αυτά τα 11.035 km2 ανήκουν στην Βουλγαρία και την Π.Γ.Δ.Μ. και τα 6.295 km2 στην Ελλάδα, η δε μέση ετήσια απορροή του εκτιμάται σε 3.440 x 106 m3. Τα πετρώματα της λεκάνης απορροής του είναι κυρίως μεταμορφωμένα αποτελούμενα από γνευσίους, σχιστόλιθους καιμάρμαρα. Υπάρχουν, επίσης, εκρηξιγενή πετρώματα και μεταλλοφόρα ιζηματογενή. Σε ορισμένες θέσεις της κοίτης του υπάρχουν συγκεντρώσεις προσχωματικού χρυσού.

Ο ποταμός είναι πλούσιος σε φερτές ύλες που προσχώνουν συνεχώς στην πεδιάδα των Σερρών και τη Λίμνη Κερκίνη. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι μεταφέρονται τουλάχιστον τέσσερα εκατομμύρια (4.000.000) κυβικά μέτρα φερτών υλών ετησίως, σε μέση ετήσια απορροή 3,4 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού. Το πλάτος του ξεπερνάει τα 250 μέτρα, ενώ το βάθος του φτάνει τα 3 μέτρα.

Πηγάζει από το όρος Βίτοσα (Витоша), νοτιοδυτικά της Σόφιας, σε υψόμετρο 2.200 μ. Ρέει προς Νότο, αρχικά πολύ ορμητικός μέσα από κρημνές χαράδρες, ενώ στη συνέχεια σχηματίζει μια εύφορη κοιλάδα ανάμεσα στα όρη Ρούγιεν και Ρίλα. Συνεχίζοντας προς Νότο, διανοίγει μια δίοδο ανάμεσα στα όρη Μάλες και Πιρίν και λίγο πριν την είσοδό του στο ελληνικό έδαφος δέχεται τα νερά του σημαντικότερου παραποτάμου του, του Στρούμιτσα, που πηγάζει από το όρος Πλακοβίτσα, στο νοτιοανατολικό άκρο της Γιουγκοσλαβίας.

Στην Ελλάδα εισέρχεται δυτικά του χωριού Προμαχώνας, δια μέσου των στενών της Κούλας ή του Ρούπελ που ο ίδιος έχει διανοίξει ανάμεσα στις οροσειρές της Κερκίνης (Μπέλες) και του Όρβηλου (Αγγίστρου). Στο σημείο αυτό λόγω της απότομης αλλαγής της κλίσης του εδάφους, ο ποταμός χάνει την ορμητικότητα του και χωρίζεται σε δύο κύριους κλάδους. Ο δυτικόςκλάδος εισέρχεται στη Λίμνη Κερκίνη και υπερχειλίζει στη νότια πλευρά της, στη συνέχεια ρέει προς τα νοτιοανατολικά μέχρι το σημείο που ενώνεται με τον ανατολικό μεγαλύτερο κλάδο και σχηματίζουν ενιαία κοίτη κοντά στο χωριό Λιθότοπος. Από το σημείο αυτό και σε μήκος 50 χιλιομέτρων μέχρι τη συμβολή του με τον Αγγίτη, η κοίτη του Στρυμόνα είναι τεχνητή, με αναχώματα και αρδευτικά κανάλια. H τεχνητή αυτή κοίτη κρίθηκε απαραίτητη, επειδή η αβαθής φυσική κοίτη υπήρξε στο παρελθόν αιτία εκτεταμένων καταστροφών από πλημμύρες. Τα αρδευτικά κανάλια αφαιρούν τον πλεονάζοντα όγκο νερού και ταυτόχρονα γονιμοποιούν την πεδιάδα. 

Ο Στρυμόνας συμβάλλει με τον Αγγίτη, ο οποίος πηγάζει στις νότιες παρυφές του Φαλακρού Όρους, πέντε χιλιόμετρα πριν τις εκβολές του. Στην θέση αυτή υπήρχε η αποξηραμένη σήμερα Λίμνη του Αχινού. Τέλος, ο Στρυμόνας διέρχεται ανάμεσα στα όρη Κερδύλλιο και Παγγαίο και εκβάλλει στον Στρυμονικό Κόλπο, ανατολικά του χωριού Νέα Κερδύλλια σχηματίζοντας μικρό δέλτα. Η περιορισμένη έκταση του δέλτα, οφείλεται στην επίδραση του κυματισμού και της κατά μήκος των ακτών διάχυσης των φερτών υλικών του ποταμού. Παλαιότερα, οι εκβολές του βρισκόταν ανατολικότερα από τις σημερινές. 

Στην Ελλάδα, οι κυριότεροι παραπόταμοι που τροφοδοτούν τον Στρυμόνα είναι ο Μπούτκοβας που ρέει στην μικρή κοιλάδα των Πορόιων, ο Εξάβης που πηγάζει από το Κερδύλλιο, ο Κρουσοβίτης που πηγάζει από τον Όρβηλο και ο Ξηροπόταμος που πηγάζει από το Μαυροβούνι. 

Παλαιότερα, ο Στρυμόνας, επειδή είχε αβαθή φυσική κοίτη, πλημμύριζε συχνά την πεδιάδα των Σερρών, όπως συχνές ήταν και οι αλλαγές της κοίτης καθώς και η δημιουργία μαιανδρισμών. Από τα 1.200.000 στρέμματα της πεδιάδας των Σερρών, το 63% κατελάμβαναν έλη, λίμνες, τέλματα και περιοδικά κατακλυζόμενες εκτάσεις και μόνον το 37% δεν απειλείτο από τις πλημμύρες, με τις οποίες ο Στρυμόνας προκαλούσε εκτεταμένες καταστροφές, ελώδεις πυρετούς και αποτελούσε την «κατάρα» της περιοχής. Για την τιθάσευση του Στρυμόνα και την ανάσχεση των πλημμυρών, την άρδευση 345.000 στρεμ. και την συγκράτηση των φερτών δημιουργήθηκε το 1932, η τεχνητή λίμνη της Κερκίνης, με την κατασκευή φράγματος στη θέση Λιθότοπος καθώς και αναχωμάτων. 

Στο βουλγαρικό έδαφος υπάρχει ένα υδροηλεκτρικό φράγμα, ενώ στο ελληνικό έχουν ανεγερθεί αρκετά μικρά φράγματα που εκτός από αρδευτικούς σκοπούς προστατεύουν από την ορμή των νερών τις υπάρχουσες γέφυρες, χωρίς όμως να παρεμποδίζουν την κυκλοφορία των ψαριών. Η κοιλάδα του Στρυμόνα αποτελεί την μοναδική δίοδο επικοινωνίας της Βουλγαρίας με την Ελλάδα και από αυτήν διέρχεται η οδός Θεσσαλονίκης – Σόφιας. 

Στις όχθες του ποταμού υπάρχει ποικιλία υδρόβιας βλάστησης από θάμνους που δίνουν ομορφιά στον ποταμό. Επικρατούν οιλεύκες, οι ιτιές, οι ακακίες και τα πλατάνια. Στα νερά του ζουν αρκετά είδη ψαριών, ανάμεσα στα οποία κυριαρχεί ο κυπρίνος και σε πολύ μικρότερες ποσότητες, τα τσιρόνια, οι πέρκες, οι γουλιανοί και τα χέλια. Την πανίδα του οικοσυστήματος του ποταμού συμπληρώνει πλήθος ζώων και πουλιών που φωλιάζουν στις όχθες του και είναι άμεσα εξαρτημένα από αυτόν. 

Στο βουλγαρικό έδαφος, ο ποταμός διασχίζει αραιοκατοικημένες περιοχές, ενώ η στενή κοιλάδα του, δεν επιτρέπει την εκτεταμένη χρήση γεωργικών φαρμάκων και λιπασμάτων. Έτσι, όταν εισέρχεται στη Ελλάδα, έχει μηδενική ρύπανση. Στην πεδιάδα των Σερρών, ο Στρυμόνας επιβαρύνεται από την χρήση λιπασμάτων και από βιομηχανικά απόβλητα μονάδων της περιοχής, εδώ και δεκαετίες, παρά την συνεχή προειδοποίηση ειδικών και επιστημόνων. Σημειωτέον πως μόνο στο ελληνικό τμήμα της λεκάνης απορροής του ποταμού υπάρχουν 261 βιομηχανικές εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούν επικίνδυνες ουσίες. 

Πηγή: wikipedia

ΛΙΜΝΗ ΚΕΡΚΙΝΗ

Η Λίμνη Κερκίνη βρίσκεται στο Νομό Σερρών. Αποτελεί μια ιδιάζουσα περίπτωση υγροτόπου καθώς έχει δημιουργηθεί τεχνητά από την κατασκευή ενός φράγματος στο ρου του ποταμού Στρυμώνα πριν από αρκετές δεκαετίες (1932). Αν και αποτελεί τεχνητή μορφή υγροτόπου δημιουργήθηκε σε περιοχή όπου πορϋπήρχαν υγρότοποι, με τα εκτεταμένα έλη και βαλτώσεις εκτάσεις που τροφοδοτούσε ο ποταμός Στρυμόνας καθώς εισερχόταν στην πεδιάδα των Σερρών. 

Λόγοι κύρια αρδευτικοί και κατόπιν για τον έλεγχο των πλημμύρων στην περιοχή αποτέλεσαν το εφαλτήριο ώστε να υπάρχει σήμερα ένας από τους ομορφότερους υγροτόπους της Ελλάδας.. Η λίμνη περιβάλλεται από τα όρη Κερκίνη (Μπέλες) και Μαυροβούνι (Κρούσια) και ουσιαστικά εξυπηρετεί αρδευτικά σε πολύ μεγάλο βαθμό σχεδόν όλο τον κάμπο των Σερρών. Σήμερα έχει εξελιχθεί σε έναν χώρο όπου φιλοξενεί εκατοντάδες είδη πουλιών (περίπου 250) και συντηρεί αξιόλογους τύπους επιμέρους οικοσυστημάτων που ευνοούν τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Για το λόγο αυτό η οικολογική σημασία της Λίμνης έχει αναγνωρισθεί ως πρώτης προτεραιότητας. 

Σχηματικά η λίμνη γεμίζει από τα νερά του Στρυμόνα που έρχονται από τα στενά του Ρούπελ, συγκρατεί αυτό το νερό με τα περιμετρικά αναχώματα και με το φράγμα στον Λιθότοπο. Τα νερά αυτά εξέρχονται από το φράγμα, με άνοιγμα των θυρών με ροή που α) εξασφαλίζει επάρκεια σε αρδευτικό νερό και β) δεν θα προκαλέσει πλημμύρες στις κάτω από το φράγμα πεδινές περιοχές (περιοχή Αχινού). Ουσιαστικά η ποσότητα που μπορεί να βγει από τις πόρτες του φράγματος είναι τόση όση μπορεί να αντέξει η μικρής διατομής και παροχετευτικότητας κοίτη του Στρυμόνα μέχρι την έξοδο του στον Στρυμονικό Κόλπο. Επομένως είναι πιθανόν να κρατείται μέσα στη λίμνη περισσότερο νερό από όσο χρειάζεται για άρδευση επειδή αν ανοίξουν περισσότερο οι πόρτες θα πλημμυρίσει η χαμηλότερη από το φράγμα περιοχή. Το στοιχείο αυτό είναι το κρίσιμο σημείο λειτουργίας του φράγματος και αποτελεί τον μεγάλο «βραχνά» των αρμόδιων δημόσιων υπηρεσιών που εργάζονται συστηματικά ώστε να αποκλείουν σταθερά ακόμη και την παραμικρή πιθανότητα πλημμύρας. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα ορισμένες χρονιές να παραμένει μέσα στη λίμνη περισσότερη ποσότητα νερού και με ύψος στάθμης που επηρεάζει πολλά στοιχεία της βιοποικιλότητας. Με ένα πιο ευαίσθητο στοιχείο τα νούφαρα της λίμνης και δευτερευόντως το μοναδικό υδροχαρές δάσος της Κερκίνης. Η Κερκίνη αποτελεί έναν από τους 11 ελληνικούς Υγροτόπους Διεθνούς Σημασίας (της σύμβασης Ραμσάρ) και ανήκει στις Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας (ΙΒΑ). Καλύπτεται από την ευρωπαϊκή και διεθνή νομοθεσία, όπως η Οδηγία 79/409 της Ευρωπαϊκής `Ένωσης, ενώ επίσης αποτελεί περιοχή του προτεινομένου Ευρωπαϊκού Δικτύου "NATURA 2000" σύμφωνα με την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ. 

Η έκταση της λίμνης δεν είναι σταθερή καθώς εξαρτάται από άνοιγμα και κλείσιμο των θυρών του φράγματος στην περιοχή Λιθότοπος, στο κάτω τμήμα της λίμνης. Κυμαίνεται από 40.000 τον χειμώνα έως 75.000 στρέμματα κατά την άνοιξη, όπου οι απαιτήσεις σε αρδευτικό νερό είναι μεγάλες. 

Απόσπασμα από άρθρο του Κυριάκου Σκορδά, Δασολόγου - Περιβαλλοντολόγου με τίτλο: Λίμνη Κερκίνη… Κάποιος τραβάει το χαλί (με τα νούφαρα) κάτω από τα πόδια της!

ΤΑ ΡΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Ξεκινώντας από δυτικά προς ανατολικά αναπτύσσονται τα ακόλουθα χειμαρρικά υδατορρεύματα:

Δυτική Θεσσαλονίκη:
Ο Δενδροπόταμος και οι χείμαρροι που εκβάλλουν σε αυτόν από δυτικά του κυρίως κλάδου του:
- Ο χείμαρρος Διαβατών και οι κλάδοι αυτού, διασχίζουν περιοχές των Διαβατών, του Ελευθέριου – Κορδελιού και του Ευόσμου.
- Ο χείμαρρος Μενεμένης και οι κλάδοι αυτού.
- Ο χείμαρρος Ασημάκη και οι κλάδοι αυτού, διασχίζουν περιοχές της Ηλιούπολης μέχρι περιοχές νοτιότερα του Ωραιοκάστρου.
- Ο χείμαρρος Ωραιοκάστρου και κλάδοι αυτού.
- Ο χείμαρρος «Αγίου Παντελεήμονος» και κλάδοι αυτού.
Οι χείμαρροι που εκβάλλουν στον Δενδροπόταμο από ανατολικά του κυρίως κλάδου του είναι:
- Ο χείμαρρος Ευκαρπίας στην περιοχή Ανθοκήπων και οι κλάδοι αυτού.
- Ο χείμαρρος Ξηροπόταμος και οι κλάδοι αυτού, διασχίζουν περιοχές του Ρετζικίου, Ασβεστοχωρίου, Εξοχής και ένας κλάδος του περιοχές του Φιλύρου.
- Ο χείμαρρος Ηλιουπόλεως που αποτελείται ουσιαστικά από τρεις ξεχωριστούς χειμάρρους : των Συκεών, της οδού Ρ. Φεραίου, και της Πολίχνης – Κρυονερίου Συκεών.
- Ο χείμαρρος Μύλου και Φιλύρου που πρόκειται ουσιαστικά για την προέκταση και πέρας του κυρίως Δενδροποτάμου.

Κεντρική και ανατολική Θεσσαλονίκη:
- Ο χείμαρρος Αναγεννήσεως στην περιοχή του Σιδηροδρομικού Σταθμού.
- Ο χείμαρρος Έκθεσης με τους κλάδους αυτού, της Ευαγγελίστριας (που επίσης αποτελείται από 2 κλάδους) και των Ελευθερών (επίσης με 2 κλάδους).
- Ο χείμαρρος Λύτρα (ή Δόξης ή Καυταντζόγλου ή Διαβολόρεμα) με τους κλάδους αυτού.
- Ο χείμαρρος Κωνσταντινίδη (ή Υφανέτ ή Λάκκος των Τριών Βρύσεων ή Λάκκος της Παλιάς Καραντίνας), διέρχεται δίπλα από τη Σχολή Τυφλών, δια των οδών Χρυσοχόου, Βαρόνου Χιρς Κρίτωνος, Θ. Χαρίση, γέφυρα Παπάφη, Γ. Λαμπράκη, όρια δάσους. Τμήμα του διαχωρίζει τις συνοικίες Τούμπας και Τριανδρίας. Ο χείμαρρος διαχωρίζεται σε 2 κλάδους, της οδού Ορτανσίας - Γηροκομείου - Δάσος Σέιχ Σου και τον κλάδο προς την περιοχή όπισθεν του λοφίσκου Τούμπας και μέχρι την περιφερειακή τάφρο.
- Ο χείμαρρος Πολυγνώτου.
- Ο χείμαρρος Κυβερνείου (ή Λάκκος των Πουλιών) με τους κλάδους του. Η διαδρομή που ακολουθεί το τμήμα κατάντη της περιφερειακής τάφρου, ξεκινώντας από την παραλιακή περιοχή του ομίλου των Φίλων Θαλάσσης και δια των οδών Κ. Αιτωλού – Μητροπούλου – Κανάρη καταλήγει στον ισόπεδο κόμβο του Κήπου Καλού και από το σημείο αυτό στην περιφερειακή τάφρο.  Μετά την περιφερειακή τάφρο διακλαδίζεται στους παρακάτω χειμάρρους: Στον χείμαρρο Μαλακοπής (ή Σταγειρίτη) & στον χείμαρρο Ελαιορέμματος, που συνεχίζει ως το Πανόραμα, και ο οποίος ανάντη περίπου της περιφερειακής οδού διαχωρίζεται επίσης στον χείμαρρο «Αγ. Παντελεήμονα» με τους κλάδους του.
- Ο χείμαρρος Ν. Τύπα (ή Αλλατίνη), στην περιοχή Κηφισιάς – Ντεπώ, Αλλατίνη – Χαλίλ–Ντερέ και Κυψέλης.
- Η περιφερειακή τάφρος Θεσσαλονίκης.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΙΔΕΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΟΥ ΤΟΠΙΟΥ & ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ

Με την κοινωνικο-οικολογική και αντιληπτική ανάλυση και την εκτίμηση του τοπίου προσδιορίζεται ο τοπιακός χαρακτήρας της περιοχής μελέτης που οδηγεί στην κεντρική ιδέα του σχεδιασμού, ενός σχεδιασμού που προβάλει τα ιδιαίτερα στοιχεία του φυσικού τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς, την ταυτότητα και το χαρακτήρα του τοπίου.

Τα στοιχεία αυτά ακολουθούν μια στρατηγική προσέγγισης όσον αφορά την προστασία, αναβάθμιση  και βελτίωση του τοπίου, με σκοπό να αποφευχθούν τμηματικές και ακατάλληλες λύσεις. Οι κυριότεροι στρατηγικοί στόχοι σχεδιασμού του τοπίου ενός τεχνικού έργου υποδομής είναι οι εξής:

Το τεχνικό έργο πρέπει να είναι:

• ασφαλές
• λειτουργικό
• ελκυστικό για τους χρήστες

Ο σχεδιασμός πρέπει να σέβεται:

• το φυσικό περιβάλλον
• τη βιοποικιλότητα
• το τοπίο
• την πολιτιστική κληρονομιά
• τους οικισμούς

Η κατασκευή του τεχνικού έργου και η λειτουργία του θα πρέπει να συμμορφώνεται προς: [1]

• τις προτάσεις των Μελετών Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
• τους Περιβαλλοντικούς Όρους

Οι στρατηγικές αρχές σχεδιασμού του τοπίου είναι:

• η παρακολούθηση του φυσικού τοπίου
• η ανάδειξη του κυρίαρχου χαρακτήρα του τοπίου
• ο τονισμός στοιχείων με κρυμμένη διάσταση, που είναι ωστόσο σημαντικά στην κατανόηση του χώρου
• η οικολογική αναβάθμιση
• η ποιοτική αναβάθμιση του άμεσου περιβάλλοντος των τεχνικών έργων [2]

---

[1] ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ, 1999, Οδηγός Σχεδιασμού Αποκατάστασης Τοπίου για την Εγνατία Οδό (Ο.Σ.Α.Τ.), Egnatia odos AE, Αθήνα

[2] Ανανιάδου – Τζημοπούλου Μ., 2010, Έργα αρχιτεκτονικής οδικών τοπίων: Εγνατία οδός, Αλεξανδρούπολη – Κήποι, Πόλεως Λόγος – Τιμητικός τόμος για τον καθηγητή Α. Φ. Λαγόπουλο, εκδόσεις University Studio Press, Θεσσαλονίκη

ΓΕΦΥΡΑ ΑΓΓΙΤΗ

ΦΡΑΓΜΑ ΛΙΜΝΗΣ ΚΕΡΚΙΝΗΣ

ΦΡΑΓΜΑ ΑΞΙΟΥ

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΠΙΟΥ: ΛΑΤΟΜΕΙΟ ΠΕΝΤΕΛΗΣ